Rosnący problem niepłodności u coraz młodszych par spowodował wzrost liczby wyspecjalizowanych ośrodków zajmujących się technikami wspomaganego rozrodu oraz udoskonalanie samych technik, aby pozwolić na posiadanie upragnionego potomka, również tym osobom, które nie mają żadnych szans na naturalną ciążę.
Dawstwo nasienia czy komórek jajowych jeszcze do niedawna wzbudzało wiele kontrowersji. Do dziś wiele par świadomie rezygnuje z dalszej walki o dziecko, gdyż perspektywa, że jedno z rodziców nie będzie tym prawdziwym jest ciężarem nie do udźwignięcia. Jednak coraz częściej dawstwo jest wykorzystywaną metodą rozrodu tam, gdzie nawet medycyna zawodzi. Z dawczyni komórki jajowej pary korzystają najczęściej, kiedy kobieta cierpi na przedwczesne wygaszanie czynności jajników, kiedy nie ma owulacji nawet przyjmując leki hormonalne lub kiedy jej komórki jajowe są słabe czy zdegenerowane (np. w przypadku głęboko naciekającej endometriozy).
Jakie kryteria musi spełnić kobieta, aby zostać dawczynią komórki jajowej?
Każda klinika leczenia niepłodności ma swój własny spis kryteriów, które kwalifikują kobietę do dawstwa komórek jajowych. Jednym z nich jest wiek. Najczęściej dawczynią komórek jajowych może zostać młoda osoba w przedziale wiekowym od 18 do 30 lub 35 roku życia. Górna granica wieku jest podyktowana tym, że po 30 roku życia poziom rezerwy jajnikowej drastycznie się obniża, co może przełożyć się na komórki jajowe gorszej jakości (niezdolne do zapłodnienia). Ponadto kobieta chcąca zostać dawczynią musi być ogólnie zdrowa. Choroby nowotworowe, neurologiczne czy zaburzenia psychiczne całkowicie dyskwalifikują kandydatkę na dawczynię. Ważne, aby kobieta nie miała żadnych nałogów oraz skłonności do chorób genetycznych. Po wstępnej kwalifikacji dawczyni musi ona dostarczyć aktualne, dobre wyniki badania cytologicznego (w kierunku raka szyjki macicy) oraz standardowego badania ginekologicznego (aby wyeliminować infekcje czy stany zapalne). Kobieta chcąca być dawczynią komórek musi mieć dwa zdrowe i sprawnie działające jajniki i regularne cykle miesiączkowe z potwierdzoną owulacją. W wielu klinikach ma znaczenie wykształcenie. I choć wydaje się to najmniej istotne może być ważne dla przyszłych rodziców. Na koniec dawczyni wypełnia bardzo szczegółowe formularze dotyczące swojego wyglądu – to ważne dla przyszłych rodziców, aby określić fenotyp poszukiwanej dawczyni. Jeśli przyszła mama jest drobną blondynką o niebieskich oczach to nie skorzysta raczej z komórek dawczyni, która jest wysoką brunetką z lekką nadwagą. Jak widać dla dawczyni komórek jajowych kryteria nie są bardzo skomplikowane i wiele młodych kobiet bez problemu może udostępnić innym swoje komórki.
Czy warto zostać dawczynią komórek jajowych?
Osoby przekazujące swoje komórki jajowe najczęściej robią to w formie wolontariatu (rzadko kiedy kliniki decydują się na wynagrodzenie dla dawczyni – poza zwrotem kosztów). Niemniej jednak kobieta, która jest gotowa oddać swoje komórki przyczynia się do uszczęśliwienia jednej lub kilku rodzin, gdzie często walka o upragnione dziecko trwa długie lata.
